Prace Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, nr 15
 nr 1 |
 nr 2 |
 nr 3 |
 nr 4 |
 nr 5 |
 nr 6 |
 nr 7 |
 nr 8 |
 nr 9 |
 nr 10 |
 nr 11 |
 nr 12 |
 nr 13 |
 nr 14 |
 nr 16 |
 nr 17 |
 nr 18 |
 nr 19 |
 |
Zbigniew Jasiewicz Początki polskiej etnologii i antropologii kulturowej (od końca XVIII wieku do roku 1918) Rada Redakcyjna: |
|
Monografia Początki polskiej etnologii i antropologii kulturowej przedstawia rozwój zainteresowań i próby badań etnologicznych na ziemiach polskich od końca XVIII wieku do roku 1918 i ich przekształcenie się w dyscyplinę naukową. Poszukiwaniami autor objął obszar tematyczny wyznaczony przez problematykę współczesnej etnologii/antropologii kulturowej: pochodzenie i rozwój kultury ludzkości, kultura ludowa, kultury innych niż chłopi warstw mieszkańców kraju, kultury ludów pozaeuropejskich, kultura ludów i narodów europejskich oraz sprawy etniczne. Przekształcenie się polskiej etnologii/antropologii kulturowej w dyscyplinę naukową dokonało się w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Było następstwem integrowania się odrębnych dotąd kierunków badań, utworzenia instytucji naukowych oraz profesjonalizacji badaczy. Ukształtowana pod wpływem warunków miejscowych, w sytuacji braku państwa narodowego, pełniąc funkcje poznawcze i społeczne wobec własnego środowiska, pozostawała etnologia polska otwarta na idee płynące z nauki światowej i uczestniczyła w jej rozwoju. |
|
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie [Cele i zakres pracy; Stan badań nad historią etnologii i antropologii polskiej; Źródła; Założenia; Niektóre terminy; Konstrukcja opracowania; Historia etnologii/antropologii kulturowej i jej cele], s.7 - 28
2. Kształtowanie się polskiej etnologii/antropologii kulturowej od końca XVIII wieku do lat 40. XIX wieku [Ludzkość i rozwój kultury; Lud i obyczaje ludu; "Życie domowe" - w poszukiwaniu antropologii codzienności; Narody i ludy pozaeuropejskie; Grupy etniczne i naród; Podstawowe terminy], s. 29 - 103
3. Studia nad literaturą ludową, etnografia, etnologia, antropologia. Zróżnicowanie i rozwój zainteresowań od lat 40. do połowy lat 60. XIX wieku [Studia nad literaturą ludową; Etnografia: między geografią a historią; Etnologia - nauka o narodowości; Antropologia - wiedza o człowieku; Programy - instrukcje badawcze; Zainteresowanie historią badań, postawa krytyczna, próby profesjonalizacji i inne oznaki kształtowania się dyscypliny], s. 104 - 145
4. Między ludoznawstwem a antropologią. Praktyka i teoria oraz instytucjonalizacja i profesjonalizacja etnologii/antropologii kulturowej w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku [Przedmiot, problematyka i cele; Nazwy i zakres kierunków badań i dyscypliny; Teoria i metody badań; Historia badań i rozwój informacji naukowej; Instytucjonalizacja i profesjonalizacja], s. 146 - 220
5. Zakończenie, s. 221 - 223
6. Bibliografia [Publikacje; Archiwalia], s. 224 - 265
7. Aneks. Dwa dokumenty z Oddziału Rękopisów Rosyjskiej biblioteki Narodowej w S. Petersburgu, s. 264 - 268
8. Indeks nazwisk oraz nazw geograficznych i etnicznych, s. 269 - 284
9. Streszczenia, s. 285 - 288