POSIEDZENIE PLENARNE KOMITETU
POZNAŃ, 18 MAJA 2009 R.
Posiedzenie odbyło się w siedzibie Instytutu im. Oskara Kolberga w Poznaniu. Posiedzenie otworzył i prowadził wg wcześniej przyjętego porządku przewodniczący Komitetu – prof. Aleksander Posern-Zieliński. Posiedzenie poświęcone było pięciu zespołom zagadnień: prezentacji komunikatów, omówieniu bieżących spraw organizacyjnych Komitetu, sprawom interwencyjnym związanym z naukami etnologicznymi, prezentacji tomu kongresowego Komitetu, prezentacji dorobku i prac Instytutu im. Oskara Kolberga oraz wolnym głosom i wnioskom.
Część I: Komunikaty
W ramach komunikatów Przewodniczący poinformował zebranych o organizowanej przez KNE konferencji „Antropologia polityki i polityka w antropologii” oraz o najnowszych wydawnictwach etnologicznych. Poinformował również o zakończonej akredytacji PKA placówek kształcenia etnologicznego oraz o odbytych i planowanych habilitacjach. Przekazał także informację o wyborze członka KNE, prof. M. Buchowskiego, na prezydenta Europejskiego Stowarzyszenia Antropologów Społecznych (EASA) oraz o akceptacji przez Wydział I PAN wniosku Komitetu w sprawie wyboru prof. Zbigniewa Jasiewicza na honorowego przewodniczącego KNE. Następnie omówiono odbyte oraz planowane konferencje naukowe (w kraju i za granicą) oraz inne inicjatywy środowiska etnologicznego.
W toku dalszych obrad zajmowano się następującymi sprawami:
Część II: Bieżące sprawy organizacyjne KNE PAN
Na wniosek prof. D. Simonides, poruszono kwestię zapraszania na posiedzenia Komitetu reprezentantów ośrodków nie mających swych przedstawicieli w KNE. Podjęto jednogłośną decyzję o zapraszaniu przedstawiciela tych ośrodków (Opola i Szczecina) na plenarne posiedzenia KNE na koszt tych osób lub jednostek, w których pracują.
Następnie dr hab. D. Gawęcka przekazała informację o dotacji (20.800 zł) dla „Ludu” oraz o tym, że w tom z roku 2010 będzie poświęcony tematyce globalizacji.
Przewodniczący Komitetu zapoznał zebranych kolejnym projektem LOGO KNE PAN opracowanym przez Pawła Jasionowskiego.
Prof. A. Posern-Zieliński i M. Drozd-Piasecka poruszyli kwestię grantów MNiSzW; zwrócili uwagę na to, że w ostatnim konkursie złożonych wniosków etnologicznych nie było zbyt dużo.
Omówiono listę rankingową czasopism etnologicznych: po 6 punktów otrzymują teksty zamieszczone w „Ludzie”, „Literaturze Ludowej”, „Sprawach Narodowościowych”, „Etnografii Polskiej” i po 4 punkty w czasopiśmie „Ethnologia Polona”. W tym kontekście Przewodniczący odczytał memoriał, który przygotowany został przez slawistów i rozesłany do placówek humanistycznych w sprawie bieżącej sytuacji nauk humanistycznych z prośbą o akceptację i uzupełnienia. W dyskusji prof. Z. Jasiewicz zaproponował podjęcie uchwały wspierającej memoriał, a tezy w nim zawarte zyskały aprobatę członków Komitetu.
W dalszej kolejności zebrani zapoznali się z uchwałą Polskiej Akademii Umiejętności w sprawie rozwoju humanistyki polskiej oraz poparli propozycję Prezydium KNE skierowania do Wydziału I wniosku o powołanie nagrody z zakresu etnologii im. Bronisława Malinowskiego.
Przechodząc do spraw interwencyjnych, przewodniczący podziękował za oddźwięk na apel w sprawie wniosku dotyczącego zmiany nazwy dyscypliny. KNE dysponuje już kompletem dokumentów, w oparciu o który będzie można ponownie czynić starania. Ustalono, aby odpowiedni wniosek (przygotowany przez Przewodniczącego) przedstawić na zebraniu plenarnym Wydziału I, a dopiero potem Centralnej Komisji, Radzie Głównej i Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego.
Dyskutowano również materiały Fundacji „Perspektywy” dotyczące definicji etnografa i jego zawodowej sylwetki.
Następnie prof. L. Mróz zaprezentował książkę pt. „Exploring home, neighbouring and distant cultures” przygotowaną na Kongres IUAES w Chinach.
W kolejnej części zebrania dyrektor Instytutu im. O. Kolberga, mgr J. Pałka, wprowadził zebranych w zagadnienia formalno-finansowe Instytutu podkreślając, że jest on kontynuacją Redakcji Dzieł Wszystkich O. Kolberga przy Polskim Towarzystwie Ludoznawczym. Instytut ten, aby mógł kontynuować prace musiał usamodzielnić się w 1998 r. Finanse na działalność wydawniczą pochodzą z Ministerstwa Kultury i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ale co roku trzeba o nie zabiegać. Aktualny budżet roczny na całość potrzeb Instytutu, to ok. 300 tys. zł. Dotychczasowy dorobek placówki, to 82 tomy dzieł Kolberga; zespół składa się z 8 osób (muzykologów, folklorystów, polonistów, etnologów) zatrudnionych na niepełnych etatach. Jeżeli chodzi o bieżące zadania, to polegają one przede wszystkim na:
1. Kontynuacji rozpoczętych prac i przygotowywaniu indeksów do dzieł Kolberga;
2. Opracowywaniu edytorskim nagrań muzycznych ze zbiorów Sobieskich;
3. Opracowywaniu archiwum muzycznego zgromadzonego w Muzeum Archidiecezjalnym.
W dyskusji podkreślano włożony w te prace benedyktyński trud; zgromadzeni byli pełni podziwu i uznania dla dorobku zespołu, zwracano uwagę na dokumentacyjny walor tych wydawnictw, zastanawiano się także nad projektowanym terminem zakończenia prac nad dziełami Kolberga. Podkreślono też szeroką percepcję dzieł, odbiorcy tomów są w całej Europie, a także w Bibliotece Kongresu USA, a stałymi korzystającymi są studenci polonistyki i kulturoznawstwa, część dzieł jest już zamieszczona w Internecie, to dostępność do nich jest coraz szersza.
Część III: wolne głosy i wnioski
W ramach tej części zebrania głos Z. Kłodnicki zaprosił członków Komitetu na posiedzenie plenarne do Instytutu Etnologii w Cieszynie w przyszłym roku, aby członkowie Komitetu mogli zapoznać się z pracami związanymi z Polskim Atlasem Etnograficznym oraz ocenić te prace i uczestniczyć w dyskusji nad wskazaniem dalszej drogi dla działalności pracowni atlasowej.
Z kolei Przewodniczący zastanawiał się nad miejscem jesiennego posiedzenia Komitetu. Ustalono, że będzie ono albo w Łodzi albo w Warszawie. Ponadto poinformował zebranych o podjętych staraniach w celu pozyskania środków dla przeprowadzenia ekspertyzy nt. Oceny systemu i praktyki kształcenia etnologicznego(antropologicznego).
Ryszard Vorbrich
Na podstawie protokołu sporządzonego
przez Irenę Kabat