Komitet Nauk Etnologicznych

  Wyciąg ze Sprawozdania z działalności Komitetu Nauk Etnologicznych w 2013 roku

Spis zagadnień

I. Informacje ogólne

II. Zebrania Komitetu

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

IV. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę

V. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/problemu

VI. Działalność wydawnicza

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/problemu naukowego

Sprawozdawczość za rok 2013

I. Informacje ogólne

W roku sprawozdawczym liczba członków Komitetu wynosiła 32 (w tym 1 członek-korespondent PAN) i 5 specjalistów, w tym pracowników:

                                -  jednostek PAN     -   5

                                -  szkół wyższych     - 30

                                -  pozostałych           -   2

W ramach Komitetu powołano:

1. Komisję Antropologii Miasta – przewodnicząca: prof. UŁ dr hab. Grażyna E. Karpińska

2. Sekcję Folklorystyczną – przewodnicząca: prof. UO dr hab. Teresa Smolińska

II. Zebrania Komitetu

II.1. Zebrania plenarne :

       W okresie sprawozdawczym odbyły się dwa zebrania plenarne:

       1/ w dn. 24 maja w Gdańsku, podczas którego prof. dr hab. Józef Borzyszkowski wygłosił wykład na temat historii zainteresowań Kaszubszczyzną i prowadzonych współcześnie badań na tym terenie. Ponadto głos zabrali dziekan Wydziału Historycznego UG, dyrektor Instytutu Archeologii i Etnologii UG i kierownik Zakładu Etnologii UG, którzy zaprezentowali osiągnięcia i plany gdańskiego ośrodka studiów etnologicznych. W dalszej kolejności: 1. omówiono zastrzeżenia co do decyzji  NCN wymagającej, aby wnioski grantowe przygotowywać wyłącznie w j. angielskim, 2. powołano grupę roboczą, której celem jest zebranie danych odnośnie studiów doktoranckich w zakresie etnologii oraz wypracowanie diagnozy na temat tej formy studiów, 3. powołano zespół do spraw kategoryzacji czasopism etnologicznych i 4. zreferowano stan starań o przeniesienie etnologii z Wydziału Historycznego na Wydział Nauk Społecznych UAM. Przedstawiono także komunikaty i informacje bieżące.

       2/ w dn. 28 listopada w Warszawie, podczas którego kierownik Ośrodka Etnologii i Antropologii Współczesności w IAiE PAN z okazji 60-lecia Instytutu przedstawił dorobek, osiągnięcia i plany Ośrodka. Ponadto: zreferowano przebieg I Kongresu Antropologów w Warszawie, przebieg Kongresu Międzynarodowej Unii Nauk Antropologicznych i Etnologicznych w Manchesterze, przebieg Walnego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, zreferowano przebieg prac zespołu ds. kategoryzacji czasopism, dyskutowano nad projektem pisma w sprawie wniosków grantowych oraz przedstawiono propozycje do planu pracy na 2014 r., komunikaty i informacje bieżące.

II.2. Posiedzenia Prezydium:

     Odbyły się dwa posiedzenia Prezydium:    

1. w dn. 23 maja w Gdańsku-Straszynie, podczas którego dyskutowano o przygotowaniach do I Kongresu Antropologów;

2. w dn. 20 października w Warszawie, podczas którego dyskutowano nad: planem pracy na 2014 r., przygotowaniem ramowego plenarnego spotkania jesiennego, prowadzeniem strony internetowej Komitetu i przygotowaniem samooceny Komitetu dla władz PAN.

II.3. Posiedzenia komisji, sekcji:

      Komisja Antropologii Miasta i Sekcja Folklorystyczna Komitetu w 2013 r. przygotowywały wspólnie konferencję „Osiedla robotnicze: kulturowe ślady i szyfry” (Łódź, maj 2014). W ramach przygotowań wykonano następujące działania:

- przygotowano i uruchomiono stronę konferencji (www.osiedlarobotnicze.pl);

- wysłano informację o konferencji do osób zainteresowanych tematem w Polsce i za granicą;

- nawiązano kontakty z etnologami i folklorystami poza granicami kraju (przede wszystkim w Czechach, Rosji, Słowacji i Słowenii);

- przygotowano logistykę obsługi konferencyjnej;

- zapewniono łamy „Journal of Urban Ethnology” dla tych referatów, które otrzymają pozytywne recenzje;

- materiały pokonferencyjne zgłoszono do planu wydawniczego w Uniwersytecie Opolskim (Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa).

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

III.1.Konferencje naukowe zorganizowane/współorganizowane przez Komitet lub organizowane pod patronatem Komitetu:

 W tabeli: liczba wystąpień – łączna liczba wszystkich rodzajów wystąpień konferencyjnych

III.2. Omówienie wyników konferencji z punktu widzenia jej znaczenia dla reprezentowanej przez Komitet dyscypliny naukowej:

Celem kongresu było podjęcie ogólnopolskiej dyskusji na temat metodologicznych, teoretycznych i aplikacyjnych wyzwań współczesnej antropologii polskiej oraz stworzenie ogólnopolskiej platformy dialogu, umożliwiającej zacieśnienie współpracy pomiędzy rozmaitymi środowiskami antropologicznymi. Jednocześnie umożliwiono młodym antropologom zaprezentowanie wyników ich badań prowadzonych w kraju i za granicą. Kongres był pierwszym tego rodzaju spotkaniem antropologów kulturowych i społecznych reprezentujących wszystkie środowiska i ośrodki polskie, co umożliwiło:

1/  ocenę stanu tych nauk,

2/ identyfikację głównych kierunków badań,

3/ samorefleksję teoretyczno-metodologiczną, 

4/  dało szansę na zwrócenie uwagi na powiązania między antropologią  a działalnością publiczną i

5/ pozwoliło na konfrontację podejścia do antropologii specjalistów różnych generacji i badaczy o odmiennych biografiach naukowych i instytucjonalnych powiązaniach. Uznano Kongres za sukces, który przyczyni się do lepszego funkcjonowania dyscyplin antropologicznych w naszym kraju.

IV. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę:

- Komitet organizuje od wielu lat co najmniej raz w roku zebranie planarne poza Warszawą odwiedzając ośrodki regionalne (w roku sprawozdawczym w Gdańsku). Celem tych spotkań jest promocja działań Komitetu w środowisku etnologicznym regionu oraz poznanie przez członków Komitetu dorobku lokalnego;

- Drugim ważnym elementem działalności informacyjnej jest organizowana przez KNE wymiana informacji o najnowszych publikacjach, konferencjach i spotkaniach naukowych. Informacje te przekazywane są członkom Komitetu, a przez nich do ośrodków w miejscach pracy naszych członków oraz przez stronę internetową;

- Komitet współpracuje na bieżąco z dwiema organizacjami dedykowanymi upowszechnianiu i promowaniu nauki (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze i Polski Instytut Antropologii) wspierając aktywność tych organizacji;

- Kolejną formą akcentowania i promowania KNE jest uczestnictwo w jubileuszach członków Komitetu obecnych i byłych (L. Mroza, R. Sulimy, A. Posern-Zielińskiego, E. Nowickiej).

V. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/problemu:

V.1.

1. W roku sprawozdawczym KNE na bieżąco monitorował sytuacje w zakresie kształcenia etnologii  w ośrodkach uniwersyteckich.

2. Komitet wydał  tom studiów w j. angielskim pt. Middle grounds, ambigious  frontiers and intercultural spaces w związku z Kongresem Międzynarodowej Unii Nauk Antropologicznych i Etnologicznych w Manchesterze.

3. Współpracował w ramach swych uprawnień, kompetencji i możliwości z Polskim Instytutem Antropologii na rzecz organizacji ogólnopolskiego I Kongresu Antropologów w październiku 2013 r.

4. Współpracował uczestnicząc w zebraniach i sesjach naukowych Komitetu Badań nad Migracjami PAN.

V.2. Działalność ekspercka, opinie, oceny i konsultacje w roku sprawozdawczym.

V.2.2. Opinie, oceny i konsultacje.

1. Kontynuowano konsultacje środowiskowe nt. aktualnie stosowanej nazwy naszej dyscypliny w związku z coraz silniejszymi tendencjami, by zastępować termin etnologia terminem antropologia kulturowa.

2. Wybrano zespół ekspertów i współpracowano z zespołem do spraw kategoryzacji czasopism.

3. Wybrano grupę roboczą do analizy przebiegu studiów doktoranckich w zakresie etnologii.

VI. Działalność wydawnicza

VI.1

     Bieżące informacje o pracach Komitetu ukazują się systematycznie od wielu lat w czasopiśmie „Lud”, którego KNE jest współwydawcą wraz z Polskim Towarzystwem Ludoznawczym. Ponadto informacje o konferencjach Komitetu ukazują się na stronach: Komitetu, Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Polskiego Instytutu Antropologii.

     Ukazała się publikacja mówiąca o naszej dyscyplinie, o Komitecie i jego działalności:

1. I. Kabat, Posiedzenie plenarne Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, Warszawa, 7 grudnia 2023, „Lud” t. 97, 2013, s. 369-372.

VI.2. Omówienie działalności wydawniczej Komitetu w roku sprawozdawczym:

W roku sprawozdawczym KNE wydał kolejny (97) tom czasopisma „Lud”  oraz specjalny tom przygotowany w związku z Kongresem Międzynarodowej Unii Nauk Antropologicznych i Etnologicznych w j. angielskim pt. Middle grounds, ambigious frontiers and intercultural spaces pod red. L. Mroza i A. Posern-Zielińskiego.

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu :

     Komitet pełnił funkcję Komitetu Narodowego ds. współpracy z International Union of Anthropological and Ethnological Science, a jego przewodniczącym był prof. A. Posern-Zieliński. Prezydium Komitetu wydelegowało na Kongres IUAES w Manchesterze w Wielkiej Brytanii przewodniczącego Komitetu,  prof. dra hab. A. Posern-Zielińskiego.  Przewodniczący jest w stałym kontakcie z władzami Unii w takich sprawach jak: nowy regulamin członkostwa, praca sekcji działających w Unii i problem wysokości składek.
       Członkowie Komitetu zasiadali we władzach, pracach komisji, komitetów itp. następujących międzynarodowych organizacji naukowych:

1. prof. dr hab. Michał Buchowski – przewodniczący World Council of Anthropological Associations (WCAA)
2. prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – członek Komitetu Przedstawicieli narodowych, przewodniczący Polskiego Komitetu d/s International Union of Anthropological and Ethnological Science (IUAES)
3. prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – Komisja Etniczna IUAES
4. prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – honorowy przewodniczący Polish-American Ethnological Society
5. prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – członek Komitetu Narodowego przy International Council of Scientific Unions (ICSU)
6. prof. Aleksander Posern-Zieliński – Komitet Stały Międzynarodowego Kongresu Amerykanistycznego
7. prof. UJ dr hab. Janusz Barański, członek European Association of Social Anthropologists
8. prof. UAM dr hab. Waldemar Kuligowski – członek Royal Anthropological Institute
9. prof. UAM dr hab. Waldemar Kuligowski – członek International Research Training Group “Freedom and Restriction. Dynamics and dialectics of Promise, Trust and Responsibility in the post-communist countries of Central and Eastern Europe”, Greifswald University
10. prof. dr hab. Wojciech J. Burszta – członek European Association of Social Anthropologists
11. prof. dr hab. Jerzy Bartmiński -  przewodniczący Komisji Etnolingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów
12. prof. UO dr hab. Teresa Smolińska – członek Polsko-Słowackiej Komisji Nauk Humanistycznych Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu
13. prof. UO dr hab. Teresa Smolińska – członkini Internationale Organization fur Volkskunst, NGO in operational relations with UNESCO
14. dr Anna Engelking – członkini Międzynarodowej Asocjacji Białorutenistów.

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego:

1. Współpraca Komitetu z Polskim Towarzystwem Ludoznawczym (wydawanie czasopisma „Lud”).

2.Współpraca z Polskim Instytutem Antropologii.

3.Współpraca z Instytutem O. Kolberga w Poznaniu.

Poznań, 13 stycznia 2014 r.

prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński

(Przewodniczący Komitetu)

mgr Irena Kabat

(osoba sporządzająca informację)

SPRAWOZDAWCZOŚĆ ZA ROK 2013

Tekst syntetyczny z działalności Komitetu w roku 2013,

który będzie zamieszczony w Sprawozdaniu PAN za rok 2013

Działalność Komitetu – dane liczbowe do sprawozdania za 2013 r. (stan na 31.12.2013 r.)

Przewodniczący Komitetu