Wyciąg ze Sprawozdania z działalności Komitetu Nauk Etnologicznych w 2015 roku

Spis zagadnień

I. Informacje ogólne

II. Zebrania Komitetu

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

IV. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę

V. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/problemu

VI. Działalność wydawnicza

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/problemu naukowego

Sprawozdawczość za rok 2015

I. Informacje ogólne

W roku sprawozdawczym liczba członków Komitetu wynosiła 36 (w tym 1 członek-korespondent PAN, przewodniczący honorowy i 5 specjalistów). Członkowie Komitetu reprezentują nastęujące kategorie pracowników:

                                -  jednostki PAN     -   5 (w tym emerytowanych 3)

                                -  szkoły wyższe       - 29 (w tym emerytowanych 7)

                                -  pozostałe               -   2

W ramach Komitetu działały:

1. Komisja Antropologii Miasta – przewodnicząca: prof. UŁ dr hab. Grażyna E. Karpińska

2. Sekcja Folklorystyczna – przewodnicząca: prof. UO dr hab. Teresa Smolińska

3. Komisja do Badania Wschodu - przewodniczący: prof. dr hab. Jerzy S. Wasilewski

II. Zebrania Komitetu

II.1. Zebrania plenarne :

       W okresie sprawozdawczym odbyły się dwa zebrania plenarne:

       1/ Pierwsze z nich miało miejsce w dn. 8 maja w Warszawie w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, podczas którego w części naukowej referat wygłosiła dr hab. A. Kościańska nt. Badania antropologiczne nad seksualnością w czasach PRL-u. W dalszej części zebrania przedstawiono ważne komunikaty i informacje o PAN oraz o bieżących sprawach KNE PAN. Z kolei wiceprezes Polskiego Instytutu Antropologii przedstawiła informacje o działalności i pracach tegoż Instytutu od lat współpracującego z KNE. Następnie zaproszony na spotkanie redaktor 19 tomu „Prac KNE PAN” (dr hab. W. Dohnal) omówił historię powstania tomu pt. Od etnografii wsi do antropologii współczesności, oraz jego układ i zawartość, który powstał w oparciu o referaty z konferencji pod tym samym tytułem zwołanej z okazji 100 rocznicy urodzin prof. J. Burszty, współzałożyciela Komitetu. W dalszej kolejności przedstawiono inne sprawy ważne dla środowiska i Komitetu (m.in. planowane inicjatywy wydawnicze). Na  zakończenie odbyła się dyskusja na temat usytuowania problematyki etnologicznej/antropologicznej w programach NCN, do której wprowadzenie przygotowała dr A. Halemba.

       2/ Drugie posiedzenie odbyło się w dn. 4 grudnia w Poznaniu, w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM, gdzie zapoznano się z warunkami pracy w nowej siedzibie Instytutu. Członków Komitetu powitał Dziekan Wydziału Historycznego – prof. K. Ilski. Następnie przewodniczący przedstawił komunikaty o KNE i PAN, oraz przekazał informacje o konferencjach, inicjatywach wydawniczych i innych działaniach podejmowanych w środowisku etnologicznym. Złożył także skrótowe sprawozdanie z kadencji 2011-2015. W związku z tym, że posiedzenie to zwołane zostało z okazji 40 rocznicy powołania do życia Komitetu Nauk Etnologicznych, to w jego części naukowej honorowy przewodniczący Komitetu: prof. Z. Jasiewicz i obecny przewodniczący – prof. A. Posern-Zieliński podzielili się refleksjami historycznymi na temat trudnych początków Komitetu. Istotnym elementem programu tego spotkania była dyskusja panelowa, poprowadzona przez prof. W. Kuligowskiego, na temat wyzwań, barier, potrzeb i pożądanych kierunków rozwoju etnologii/antropologii polskiej, przy udziale panelistów: prof. prof. M. Buchowskiego, A. Engelking, K. Kaniowskiej, T. Smolińskiej, J. Święcha i J. Wasilewskiego. Dostarczyła ona pretekstu do ożywionej debaty na temat obecnego stanu i przyszłych potrzeb naszej dyscypliny.

II.2. Posiedzenia Prezydium:

     Odbyły się dwa posiedzenia Prezydium:    

1. w dn. 8 maja w Warszawie, podczas którego omawiano bieżące sprawy Komitetu oraz aktywność etnologów w zakresie aplikowania o granty;

2. w dn. 4 grudnia w Poznaniu, podczas którego dyskutowano nad aktualnymi kwestiami ważnymi dla środowiska, w tym przede wszystkim nad rankingiem czasopism i przyszłą strategią wydawniczą.

II.3. Posiedzenia komisji, sekcji:

      Komisja Antropologii Miasta i Sekcja Folklorystyczna Komitetu, w postaci swoich przewodniczących, uczestniczyły w sfinalizowaniu prac redakcyjnych i językowych nad wydaniem 13. tomu pisma „Journal of Urban Anthropology”, w którym pomieszczone zostały po uzyskaniu pozytywnych recenzji teksty referatów wygłoszonych na międzynarodowej konferencji naukowej (której Komisja i Sekcja były współorganizatorami) pt. Osiedla i kolonie robotnicze. Kulturowe ślady i szyfry (Łódź, 28-30 maja 2014). Redaktorem tematycznym tego tomu jest prof. E. Karpińska, przewodnicząca Komisji Antropologii Miasta, a współ-redaktorem – prof. T. Smolińska, przewodnicząca Sekcji Folklorystycznej.

Z kolei Komisja do Badania Wschodu wespół z Katedrą Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK zorganizowała II Międzynarodową Konferencję Himalajską Current Himalayan Research: Approaches, methodologies, results (Będlewo k. Poznania, 23-25 kwietnia 2015), której kierownikiem naukowym i sekretarzem jednocześnie był dr R. Beszterda. Uczestniczyło w niej 20 osób, w większości z zagranicy, a konferencja miała głównie charakter dyskusyjny i warsztatowy. Zaprezentowane na niej badania własne, miały stać się w zamyśle konferencji, podstawą do tworzenia nowych międzynarodowych zespołów badawczych i wspólnego występowania o fundusze europejskie i środki  grantowe.

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

III.1.Konferencje naukowe zorganizowane/współorganizowane przez Komitet lub organizowane pod patronatem Komitetu:

W tabeli: liczba wystąpień – łączna liczba wszystkich rodzajów wystąpień konferencyjnych

III.2. Omówienie wyników konferencji z punktu widzenia jej znaczenia dla reprezentowanej przez Komitet dyscypliny naukowej:

Spotkanie było kolejnym etapem integrującym na arenie międzynarodowej badaczy kultury obszaru Himalajów. Pokazało ono, iż badanie tej strefy jest możliwe przy ścisłej współpracy interdyscyplinarnej. Jednocześnie umocniło pozycję organizatorów konferencji – a więc strony polskiej, jako tej, która już po raz drugi zorganizowała takie ważne spotkanie, prowadzące do jeszcze ściślejszej kooperacji. Praktycznym wynikiem tej udanej konferencji jest decyzja, aby i w latach następnych międzynarodowe konferencje poświęcone Himalajom odbywały się w Będlewie.

IV. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę:

- Komitet organizuje od wielu lat co najmniej raz w roku zebranie planarne poza Warszawą odwiedzając ośrodki regionalne (w roku sprawozdawczym spotkanie takie odbyło się w Poznaniu w nowej siedzibie Wydziału Historycznego UAM i zarazem Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej). Celem tych spotkań jest promocja działań Komitetu w środowisku etnologicznym regionu oraz poznanie przez członków Komitetu dorobku lokalnego.
- Innym ważnym elementem działalności upowszechniającej jest organizowana przez KNE wymiana informacji o najnowszych publikacjach, konferencjach i spotkaniach naukowych. Informacje te przekazywane są członkom Komitetu, a przez nich docierają one do ośrodków akademickich w miejscach pracy naszych członków. Te same informacje przekazywane są również za pośrednictwem strony internetowej.
- Komitet współpracuje na bieżąco z dwiema organizacjami dedykowanymi upowszechnianiu i promowaniu nauki (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze i Polski Instytut Antropologii) wspierając aktywność tych organizacji.

V. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/problemu:

V.1.

1. W roku sprawozdawczym KNE na bieżąco monitorował sytuację w zakresie kształcenia etnologii  w ośrodkach uniwersyteckich.
2. Współpracował w ramach swych uprawnień, kompetencji i możliwości z Instytutem im. Oskara Kolberga w Poznaniu
3. Współpracował z   Komitetem Badań nad Migracjami PAN.
4. Komitet jest partnerem projektu Biblioteka Cyfrowa Etnologiczno-Antropologiczna realizowanego w Polskim Instytucie Antropologii.
5. Komitet wespół z  Polskim Towarzystwem Ludoznawczym wydał 99 tom czasopisma „Lud”, aktywnie przygotowując w nim blok artykułów poświęconych antropologii polityki.
6. Ocena czasopism naukowych. W okresie sprawozdawczym bardzo aktywnie działała specjalna komisja Komitetu ds. oceny czasopism, pod kierunkiem prof. A.Posern-Zielińskiego, która dokonała oceny rankingowej czasopism etnologicznych, antropologicznych i pism z dyscyplin pokrewnych (w sumie ok. 150 tytułów). Oceny te prowadzone były w związku z pracami nad humanistyczną listą czasopism w ramach systemu „Copernicus”.

V.2. Działalność ekspercka, opinie, oceny i konsultacje w roku sprawozdawczym.

V.2.1. Działalność ekspercka

Komitet powołał zespół ds. oceny eksperckiej czasopism naukowych dla potrzeb przyszłej oceny parametrycznej w osobach: prof. A. Posern-Zieliński, prof. A. Engelking, prof. K. Kaniowska, który to zespół dokonał środowiskowej oceny czasopism naukowych. W rezultacie tych prac na liście wysoko ocenianych czasopism krajowych znalazło się sporo wartościowych tytułów etnologicznych.

V.2.2. Opinie, oceny i konsultacje.

1. Odbyła się dyskusja plenarna na temat usytuowania problematyki etnologicznej/antropologicznej w programach NCN.
2. Działał zespół ekspertów ds. oceny czasopism etnologicznych
3. Odbyła się dyskusja panelowa, poprowadzona przez prof. W. Kuligowskiego, na temat wyzwań, barier, potrzeb i pożądanych kierunków rozwoju etnologii/antropologii polskiej, przy udziale panelistów: prof.prof. M. Buchowskiego, A. Engelking, K. Kaniowskiej, T. Smolińskiej, J. Święcha i J. Wasilewskiego.

VI. Działalność wydawnicza

VI.1

     Pragniemy podkreślić, że bieżące informacje o pracach Komitetu ukazują się systematycznie od wielu lat w czasopiśmie „Lud”, którego KNE jest współwydawcą wraz z Polskim Towarzystwem Ludoznawczym. Ponadto informacje o konferencjach Komitetu ukazują się na stronach: Komitetu i Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM.
     Opublikowano następujące materiały mówiące o naszej dyscyplinie, o Komitecie, jego członkach i działalności:

1. Irena Kabat, Posiedzenie plenarne Komitu Nauk Etnologicznych PAN, Warszawa, 28 listopada 2013, “Lud” t. 99, 2015, s. 421-424.
2. Irena Kabat, Posiedzenie plenarne Komitu Nauk Etnologicznych PAN, Warszawa, 4 czerwca 2014, “Lud” t. 99, 2015, s. 425-428.
3. Irena Kabat, Posiedzenie plenarne Komitu Nauk Etnologicznych PAN, Warszawa, 3 listopada 2014, “Lud” t. 99, 2015, s. 429-432.
4. Joanna Maciejewska-Pavković, Rok Oskara Kolberga – 2014, „Słowo YU Polonii. Biuletyn”, 2014/2015, nr 54, s. 19-20. Belgrad.

VI.2. Omówienie działalności wydawniczej Komitetu w roku sprawozdawczym:

W roku sprawozdawczym KNE i PTL wydały kolejny (99) tom czasopisma „Lud”, w którym to tomie wyodrębniono część tematyczną: Doświadczanie i negocjowanie państwa - perspektywa antropologiczna.

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu :

     Komitet pełnił funkcję Komitetu Narodowego ds. współpracy z International Union of Anthropological and Ethnological Sciences, a jego przewodniczącym był prof. A. Posern-Zieliński. Z ramienia tegoż Komitetu prof. A. Posern-Zieliński uczestniczył w obradach Inter-kongresu IUAES w Bangkoku, Tajlandia, gdzie brał udział w ważnych spotkaniach  organizacyjnych Unii.
       Członkowie Komitetu zasiadali we władzach, pracach komisji, komitetów itp. następujących międzynarodowych organizacji naukowych:
1.  prof. dr. hab.Michał Buchowski - członek prezydium European Association of Social Anthropologists.
2. prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – członek Komitetu Narodowego  d/s International Union of Anthropological and Ethnological Science (IUAES)
3.  prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – członek Komisja Antropologii Teoretycznej i Komisji Antropologii Miasta  IUAES
4.  prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – honorowy przewodniczący Polish-American Ethnological Society
5. prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński – członek Komitetu Narodowego przy International Council of Scientific Unions (ICSU)
6.  prof. dr hab. Janusz Barański, członek European Association of Social Anthropologists
7.  prof. UAM dr hab. Waldemar Kuligowski – członek Royal Anthropological Institute
8. prof.UAM dr hab. Waldemar Kuligowski – członek International Research Training Group “Freedom and Restriction. Dynamics and dialectics of Promise, Trust and Responsibility in the post-communist countries of Central and Eastern         Europe”, Greifswald University
9. prof. dr hab. Wojciech J. Burszta – członek European Association of Socia  Anthropologists
10. prof. dr hab. Jerzy Bartmiński -  przewodniczący Komisji Etnolingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów
11. prof. UO dr hab. Teresa Smolińska – członek Polsko-Słowackiej Komisji Nauk Humanistycznych Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu
12. prof. UO dr hab. Teresa Smolińska – członkini Internationale Organization für Volkskunst, przy UNESCO
13. dr Anna Engelking – członkini Międzynarodowej Asocjacji Białorutenistów.

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego:

1. Członkowie KNE brali udział w spotkaniach i debatach eksperckich na temat polityki migracyjnej organizowanych przez Kancelarię Prezydenta RP i Senat RP.
2. Współpraca z  towarzystwami naukowymi, fundacjami takimi jak: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Towarzystwo Studiów Latynoamerykanistycznych i Polski Instytut Antropologii.
3. Współpraca organizacyjna i wydawnicza z Instytutem O. Kolberga w Poznaniu.

Poznań, dn. 19 stycznia 2016 r.

prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński

(Przewodniczący Komitetu)

mgr Irena Kabat

(osoba sporządzająca informację)

SPRAWOZDAWCZOŚĆ ZA ROK 2015

Tekst syntetyczny z działalności Komitetu w roku 2015,

który będzie zamieszczony w Sprawozdaniu PAN za rok 2015

Działalność Komitetu – dane liczbowe do sprawozdania za 2015 r.

(stan na 31.12.2015 r.)

Przewodniczący Komitetu